Zirai Don Komisyonu çalışmalarını tamamladı: “ÇKS’siz çiftçiye destek sağlanmalı”

Zirai Don Komisyonu, 65 ildeki felaketi sonrası çalışmalarını tamamladı. CHP’li Gürer, iktidarın raporu kendi çıkarları için kullandığını ve ÇKS’siz çiftçileri göz ardı ettiğini belirtti.

Fotoğraf: Pixabay

TBMM Genel Kurulu'nda, bu yılın Nisan ayında Türkiye’nin 65 ilini etkileyen zirai don felaketiyle ilgili olarak kurulan 22 milletvekilinden oluşan zirai don komisyonu, çalışmalarını tamamladı. Komisyonun son toplantısında söz alan CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, iktidarın zirai don raporunu kendi çıkarları doğrultusunda kullandığını ve ödemelerin yapılması için sürecin kasıtlı olarak uzatıldığını belirtti.

Gürer, Nisan ayında gerçekleşen don olayının ardından Kasım ayında ödeme yapılmasının çiftçilerin gelecekteki üretim planlamalarını olumsuz etkilediğini vurguladı. Ayrıca, zirai donun yalnızca Türkiye için değil, kuraklık gibi diğer tarım felaketleriyle birlikte büyük bir ekonomik kriz oluşturduğunu ifade etti.

“ÇKS’si olmayan çiftçiler görmezden gelindi”

Gürer, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) kaydının bulunmayan çiftçilerin göz ardı edildiğini belirtti. Özellikle bahçe üreticilerinin, miras yoluyla bölünen küçük bahçelerde büyük zararlar gördüğünü ancak bu çiftçilerin zararlarının tespit edilmediğini dile getirdi.

Niğde’deki Amasya elması üreticilerinin örneğini veren Gürer, bu çiftçilerin tazminat alamadığını ifade etti. Ayrıca, tarla bitkilerinde erken ekilen bazı ürünlerde de ciddi zararlar yaşandığını ve bu kayıpların göz ardı edildiğini ekledi.

“Hasar verileri tutarsız”

Komisyon raporlarında hasar verilerinin tutarsız olduğunu belirten Gürer, Cumhurbaşkanı'nın ve TARSİM’in farklı rakamlar açıkladığını söyledi. TARSİM Genel Müdürü, dondan zarar gören çiftçi sayısının 89 bin 713 olduğunu belirtirken, Cumhurbaşkanı 50 bin 300 çiftçiye ödeme yapılacağını açıkladı.

Gürer, 39 bin çiftçinin durumu hakkında herhangi bir açıklama yapılmadığını ve bu çiftçilerin mağduriyetinin göz ardı edildiğini vurguladı.

Tarım sektöründe kapsayıcı bir planlama yapılmalı

Gürer, ÇKS kaydının olup olmaması fark etmeksizin, tüm çiftçilerin zararlarının belirlenmesi gerektiğini ve bu konuda verilerin sağlıklı bir şekilde toplanmadığını belirtti. Ayrıca, küçük aile işletmelerinin zirai don felaketine karşı savunmasız olduğunu ve bu işletmelere yönelik özel bir destek planının gerektiğini söyledi. Tarım sayımlarının doğru yapılmadığını, bu yüzden doğru verilere dayalı bir destekleme planı oluşturulamayacağını ifade etti.

TARSİM’de yeniden yapılandırma şart

TARSİM’in etkili bir şekilde çalışmadığını ve çiftçilerin bu sisteme güven duymadığını söyleyen Gürer, TARSİM’in yeniden yapılandırılması gerektiğine dikkat çekti. Üreticilerin, TARSİM’e zorunlu prim ödemeleri yapmalarına rağmen, bu sigorta sisteminin çoğu zaman zararını karşılamadığını belirtti. Gürer, TARSİM primlerinin artması ve sistemin sürdürülebilirliğinin sağlanması için yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Gerçekçi önlemler alınmalı

Gürer, zirai don gibi felaketlerin gelecekte de devam edebileceğini belirterek, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün daha dikkatli ve doğru verilerle çiftçileri uyarıp önlem almasına gerektiğine dikkat çekti. Ayrıca, TARSİM, ÇKS ve borç ötelemesi gibi önlemlerle ilgili, hükümetin önerileri kabul etmesi gerektiğini söyledi.

Gürer, son olarak, kredi borçlarının ötelenmesi, faizlerin silinmesi ve ek kredi desteği gibi önlemlerle çiftçilerin bu krizden en az zararla çıkmalarının sağlanması gerektiğini sözlerine ekledi. (Evrensel)